Potloden H, B en F
Wist je dat er verschillende potloden zijn om mee te tekenen? En met verschillende bedoel ik verschillende hardheden. De hardheid van het potlood (of de zachtheid) wordt aangeduid met een letter. H is hard, B is zacht en HB is gemiddeld. En dan is een 6B potlood zachter en dus ook donkerder dan een 2B potlood, en een 6H potlood is harder dan een 2H potlood. De zachte B potloden kun je goed gebruiken om te schetsen en om schaduwen aan te geven. De harde H potloden zijn goed voor fijn schetswerk.
Maar wat betekenen die letters H en B nou eigenlijk? En F is er ook nog!
Na wat speuren op internet vond ik deze uitleg. De hardheidscodes zijn bedacht door Franz von Hardtmuth van de Koh-I-Noor (potloden) fabriek opgericht in Wenen door zijn opa Joseph Harthmuth in 1790 (inmidddels is het bedrijf gevestigd in Tjechië). Deze hardheidscodes werden al snel ook gehanteerd door andere potloodmerken. In mijn lessen gebruik ik een setje van Bruynzeel met 6 potloden in verschillende hardheden, zie ook mijn lijst met favoriete materialen.
Hardtmuths methode bestond uit 17 hardheidsgraden van 9H tot 6B, later uitgebreid tot 9B. Oorspronkelijk noemde Franz Hardtmuth de H naar de firma Hardtmuth, de B naar Budweiss (naar de locatie van de Koh-i-Noorfabriek in Budejovice) en de F naar zichzelf (Franz). Voor de Engelstalige markt bedacht hij deze interpretatie:
H = Hardtmuth – hard/hard/licht
B = Budweis – black/zacht/donker
F = Franz – firm/stevige of fijne punt (iets harder dan HB en iets zachter dan H – goed om mee te schrijven)
Wil zien hoe ik deze potloden gebruik? Klik dan op deze link voor een YouTube tekenvideo!
Conclusie: waar de letters precies voor staan is eigenlijk niet zo belangrijk. Als je maar onthoudt dat een B potlood zachter is en donkerder kleurt en een H potlood harder is en lichter kleurt, dan heb je genoeg informatie! Ik gebruik zelf voor algemeen schetswerk meestal een HB potlood. En jij?
Voor mijn actuele workshop- en cursusagenda kijk je op mijn homepage!